boeddhisme

Verzamelnaam van een groot aantal levensbeschouwingen die domineren in Zuid- en Noordoost-Azië en die alle hun ontstaan terugvoeren op de Boeddha, maar die onderling, afhankelijk van de cultuur waarin Boeddha's leer wortel schoot, sterk verschillen. In tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht is het boeddhisme geen religie, maar een manier van leven.
De historische hoofdstromen binnen het boeddhisme zijn: het Hinayana-boeddhisme, dat nu is uitgestorven, en het Mahayana-boeddhisme, dat zich vooral in Noordoost-Azië gevestigd heeft.
Het verschil ligt in het volmaaktheidsideaal. Het Mahayana-boeddhisme (Sanskriet: grote voertuig, dat wil zeggen: alles en ieder omvattend) is, anders dan het uitgestorven Hinayana-boeddhisme (Sanskriet: kleine voertuig) en de Theravada-traditie die wel overbleef, met name in Zuidoost-Azië, gericht op de verlichting van alle wezens en niet alleen op de eigen, persoonlijke verlichting, het oorspronkelijke ideaal van het Hinayana en Theravada.
Het totaal aantal aanhangers valt moeilijk te schatten, maar bedraagt circa 6 procent van de wereldbevolking. De historisch invloedrijkste Mahayana-tradities zijn die van Tibet, die zich naar Noordoost-Azië verspreidden, met name in China (Ch'an) en Japan (Zen). Zen schoot als eerste wortel in het Westen; doordat na de Chinese bezetting van Tibet vele lama's (spirituele meesters) zich in het Westen vestigden groeit hier nu ook het Tibetaans boeddhisme.