Eerste Wereldoorlog

De Eerste Wereldoorlog was de oorlog van 1914 tot 1918 tussen de centralen (Duitsland, Oostenrijk-Hongarije, Turkije) en de geallieerden (Frankrijk, Engeland, Rusland). De directe aanleiding vormde de moord in juni 1914 op de Oostenrijkse troonopvolger Frans Ferdinand in Sarajevo in Servië. Duitsland gaf daarop Oostenrijk de vrije hand om met Servië af te rekenen, waarna de zaak escaleerde.
Diepere oorzaken waren de Duitse annexatie tijdens de Frans-Duitse Oorlog van 1870 tot 1871 van Elzas-Lotharingen, economische en koloniale rivaliteit, het alliantie-systeem en een fanatiek nationalisme. Duitse legers rukten in september 1914 snel op door het neutrale België - waar het in Wallonië en Leuven oorlogsmisdaden pleegde - en vervolgens Noord-Frankrijk, maar werd tegengehouden aan de Marne. Daarna werd de oorlog aan het Westerse front een loopgravenoorlog.
In het oosten boekten de centralen meer succes: mede als gevolg van de Russische Revolutie werd Rusland in 1917 een wapenstilstand afgedwongen. Duitsland kondigde in 1917 tegen de geallieerden een 'onbeperkte duikbootoorlog' af. De Verenigde Staten werden daardoor in de oorlog betrokken, wat in 1918 uiteindelijk in een geallieerd overwicht en de nederlaag van de centralen resulteerde.
De Eerste Wereldoorlog was door het gebruik van moderne wapens (machinegeweren- en chemische wapens) een bijzonder bloedige oorlog. Veldslagen met grote verliezen aan beide kanten waren er onder andere bij Verdun, bij de rivier de Somme en rond de stad Ieper. Als men in Engeland spreekt over de "big war" bedoelt men nog steeds de Eerste wereldoorlog, en niet de Tweede. Op de jaarlijkse herdenkingsdag aan die oorlog, 11 november, dragen alle Britten een klaproos (poppy) ter herinnering aan het feit dat die zo overvloedig bloeiden op de velden waar hun soldaten vochten en bij honderduizenden het leven lieten.

Zie ook Vrede van Versailles, Nederland in de Eerste Wereldoorlog en Spaanse griep.

Quizvraag v/d week

Woord v/d week

Meest gezocht deze week

Welke veldheer trok met zijn leger en olifanten over de Alpen naar Italië?


JUIST!NIET JUIST!

Hannibal

opzet

Heeft betrekking op de wil van iemand die een handeling verricht. Een opzettelijke daad wordt met de wil op, of in ieder geval de acceptatie van, een bepaalde uitkomst verricht. Je weet wat je doet en wat de gevolgen kunnen zijn. Er wordt dan ook wel gesproken van \'willens en wetens\'. Doelbewuste opzet op het doden van iemand door een pistoolschot is willen dat die persoon overlijdt als gevolg van het pistoolschot. Voorwaardelijke opzet is als je er rekening mee houdt dat je gedrag een bepaald gevolg kan hebben en er toch mee doorgaat. Iemand schiet met een pistool, wetend dat hij een ander zou kunnen raken. Als dat gebeurt is sprake van voorwaardelijke opzet. Het tegenovergestelde van opzettelijk is per ongeluk. In het strafrecht is opzet nodig om te kunnen spreken van een ernstig misdrijf.