John Coltrane
John William Coltrane (1926-1967) is een Amerikaanse saxofonist. Hij wordt beschouwd als een van de belangrijkste en meest vernieuwende saxofonisten van de twintigste eeuw. Zijn harde 'ijzeren' toon, gecombineerd met een tuimelende frasering, geeft hem een heel herkenbaar geluid. In de eerste fase van zijn carrière speelde hij vooral bebop, o.a. in de bands van Dizzy Gillespie, Miles Davis en Thelonious Monk. Eind jaren ’50 begon zijn zoektocht naar een nieuw geluid, met het fameuze Giant Steps (1959) – met zijn ingewikkelde harmonische structuren – als mooi voorbeeld. Uiteindelijk leidde dat rond 1965 tot zijn korte maar belangrijke free jazz periode.
Welk irrationeel getal duidt de verhouding aan tussen de omtrek en de middellijn van een cirkel?
stikstofbeleid
Stikstofbeleid is er op gericht de overmatige hoeveelheid stikstofverbindingen in het milieu terug te dringen. Verbindingen van stikstof met zuurstof (stikstofmonoxide (NO) en stikstofdioxide (NO2)) komen vooral vrij in de lucht bij verbranding van fossiele brandstoffen, m.n. door verkeer en industrie. Ammoniak (NH3, een verbinding van stikstof met waterstof) is grotendeels afkomstig van de landbouw, vooral samenhangend met de inrichting van veestallen, bemesting en beweiding. Stikstofverbindingen in de lucht kunnen de bodem verzuren, waardoor de biodiversiteit in de natuur afneemt. Daarnaast zijn ze schadelijk voor de gezondheid via de vorming van ozon (smog) en via een bijdrage aan de vorming van fijnstof. Het Programma Aanpak Stikstof (PAS), dat de overheid in 2015 introduceerde, zou de uitstoot van stikstofverbindingen zodanig verminderen dat aan de Europese normen wordt voldaan, maar in mei 2019 oordeelde de Raad van State dat het PAS niet voldoet. Door deze ‘stikstofuitspraak’ is men nu gedwongen de aanleg van nieuwe autowegen en woonwijken uit te stellen/stil te leggen en worden boeren gedwongen maatregelen te nemen om de uitstoot van ammoniak door de veestapel te reduceren.
