fight-or-flight‑reactie
Als een organisme wordt bedreigd door gevaar vinden in het lichaam veranderingen plaats. Dit noemen we de 'fight-or-flight'-reactie (vecht-of-vluchtreactie) of ook wel 'stressreactie'. Het bijniermerg geeft adrenaline en andere stoffen aan het bloed af. De bijnierschors, daartoe aangezet door uit de hypofyse maakt corticosteroïden. Deze hormonen bereiden het lichaam erop voor aan te vallen of te vluchten. Snelle veranderingen als gevolg van een verhoogd adrenalinegehalte in het bloed zijn pupilverwijding (beter zicht), versnelling van de hartactie, vaatverwijding en verhoogde toevoer van bloed en glucose naar de spieren. De invloed van corticosteroïden is vooral gericht op de stofwisseling en het immuunsysteem (afweersysteem).
Wat is in de klassieke muziek de aanduiding voor een langzaam tempo?
klimaatverandering
Het klimaat verandert voortdurend in de loop van de geologische geschiedenis. Gedurende lange perioden in de afgelopen honderden miljoenen jaren is de aarde ijsvrij geweest, afgewisseld door perioden met veel ijs. Gedurende de laatste 10.000 jaar leven we in een betrekkelijk warme periode. Naar het oordeel van de meeste klimatologen verandert het wereldwijde klimaat nu ook door menselijk toedoen.De temperatuurtoename gedurende de afgelopen 50 jaar kan waarschijnlijk grotendeels aan de invloed van de mens worden toegeschreven. Door het broeikaseffect zou het klimaat in de loop van deze eeuw nog aanzienlijk warmer kunnen worden. Over de grootte en de regionale verdeling van deze klimaatverandering bestaat nog aanzienlijke onzekerheid, zowel door onvoldoende kennis van het klimaatsysteem als door onzekerheid over de toekomstige uitstoot van broeikasgassen. Ondanks deze onzekerheid heeft een groot aantal landen, op grond van het zogeheten Voorzorgsbeginsel, afspraken gemaakt om de uitstoot van broeikasgassen te beperken.
Zie ook Klimaatverdrag, Kyoto Protocol en ijstijden.
Zie ook Klimaatconferentie Kopenhagen 2009 en Klimaatakkoord van Parijs 2015.
