terug naar zoekresultaten voor 'filosofie'

Hobbes

Thomas(1588-1679) Britse filosoof wiens verdienste vooral op het gebied van de politieke filosofie ligt. Hij paste de inzichten van de nieuwe wetenschappen, met name die van de mechanica, toe op sociale verbanden. Hij ziet bewust af van ethische gezichtspunten en wil het samenleven van mensen reëel en nuchter bezien als een krachtenspel waarop mechanische wetten kunnen worden toegepast. De mens wordt van oorsprong gedreven door zelfbehoud en genotzucht en dat resulteert - in de natuurlijke toestand van de mens - in oorlog van allen tegen allen (bellum omnium contra omnes). Hij ziet echter uit puur egoïstische en rationele overwegingen in dat een dergelijke situatie niet leefbaar is. De mensen sluiten daarom een contract waarin ze hun natuurlijke recht op vrije machtsontplooiing vrijwillig overdragen aan een absolute heerser, die als enige het recht op geweld krijgt, ter bescherming van ieders persoonlijke levenssfeer. In dit contract wordt dus als het ware vrijheid geruild voor veiligheid. Hobbes' contracttheorie heeft heel lang als basis gefungeerd voor het nadenken over de samenleving; ze werd pas onderuitgehaald door Marx, die de hypothese van een natuurtoestand naar het rijk der fabelen verwees.