compact disc (cd)
Een cd (afkorting van compact disc) is een schijfvormig geheugen met weerkaatsende oppervlakte waarin veel data (tot 800 megabytes) als putjes zijn opgeslagen. De juiste putjes worden met een laserstraal in de cd-speler opgezocht en afgetast. Een fotocel zet de voorbijdraaiende putjes om in een stroom van bits. De bitstroom wordt vervolgens vertaald in analoge HiFi-signalen voor geluidsapparatuur, of ingelezen in een pc.
Rond 1982 bracht Philips voorbespeelde cd's op de markt als opvolger van grammofoonplaten. Later werd de cd-rom (read-only memory) als drager van data (tekst, muziek) of computerprogramma's belangrijk. Meer capaciteit biedt de dvd (digitale video disc), waarop ook films kunnen worden opgeslagen. Lege cd's waarin men zelf putjes 'brandt' om programma's of muziek te kopiëren, kunnen intellectuele eigendomsrechten uithollen.
Welk zeilschip werd vanaf de 17e eeuw gebruikt als vrachtschip voor de binnenwateren?
adaptatie
Adaptatie is de wijze waarop een levend organisme zich aanpast aan een wijziging van zijn leefomstandigheden. Dat kan gaan om een tijdelijke verandering bij een kortdurende wijziging, zoals vogels die bij felle kou hun verenpak opzetten. De leefomgeving kan ook blijvend veranderen, waardoor sommige organismen bepaalde blijvende eigenschappen ontwikkelen. Deze veranderingen worden erfelijk vastgelegd en aan het nageslacht doorgeven. Zo merkte Darwin op dat de door hem bestudeerde vinken verschillende snavels ontwikkelden al naargelang de omgeving waarin zij leefden.
