neologisme

Nieuw, nog niet ingeburgerd woord of uitdrukking. Neologismen bestaan maar kort: ze slaan aan en worden gewoon onderdeel van de woordenschat, of verdwijnen als eendagsvlieg weer uit het spraakgebruik. Typische voorbeelden zijn de nieuwigheden die kranten en tijdschriften rond de jaarwisseling als de woorden van het afgelopen jaar presenteren. Omgekeerd kunnen bestaande woorden en uitdrukkingen ook in onbruik raken of ouderwets gaan aandoen, soms doordat het begrip dat zij aanduiden uit de tijd raakt, soms doordat er een vervangend neologisme opkomt. Dan worden het archaïsmen. Zo is 'beroerling' vervangen door 'relschopper' of 'opstandeling', al is het overdrachtelijk nog gangbaar voor 'rotvent'. Verder is de 'dienstmaagd' uitgestorven en de 'barbier' vervangen door de 'kapper'.