etymologie
Leer van de herkomst van woorden. Onze woorden zijn vaak sterk veranderde vormen van veel oudere woorden, soms ook uit andere talen. Zo gaat 'ooi' terug op dezelfde Indo-europese grondvorm als het Griekse 'ois' (schaap), maar is het woord 'suiker' met de zoetstof meegekomen uit het oude India, waar het 'sarkara' heette. Etymologie dient zowel het vaststellen van verwantschap tussen talen als het reconstrueren van de (oude) geschiedenis, bijvoorbeeld handelsbetrekkingen: waar woorden worden overgenomen moeten immers contacten bestaan. Tot het begin van de negentiende eeuw kwam aan de wetenschappelijke etymologie meer fantasie dan onderzoek te pas. Een berucht voorbeeld is de Nederlander Goropius Becanus (1518-1572), die 'aantoonde' dat het Nederlands de taal van Adam en Eva geweest moest zijn. Even fantastisch is de volksetymologie: die biedt vaak fraaie, maar verzonnen verklaringen van plaatsnamen.
Welke veldheer trok met zijn leger en olifanten over de Alpen naar Italië?
opzet
Heeft betrekking op de wil van iemand die een handeling verricht. Een opzettelijke daad wordt met de wil op, of in ieder geval de acceptatie van, een bepaalde uitkomst verricht. Je weet wat je doet en wat de gevolgen kunnen zijn. Er wordt dan ook wel gesproken van \'willens en wetens\'. Doelbewuste opzet op het doden van iemand door een pistoolschot is willen dat die persoon overlijdt als gevolg van het pistoolschot. Voorwaardelijke opzet is als je er rekening mee houdt dat je gedrag een bepaald gevolg kan hebben en er toch mee doorgaat. Iemand schiet met een pistool, wetend dat hij een ander zou kunnen raken. Als dat gebeurt is sprake van voorwaardelijke opzet. Het tegenovergestelde van opzettelijk is per ongeluk. In het strafrecht is opzet nodig om te kunnen spreken van een ernstig misdrijf.
De 10 meest gezochte woorden en begrippen van de afgelopen week
- ze dronken een glas, deden een plas en alles bleef zoals het was
- ijs en weder dienende
- het sop is de kool niet waard
- tussen wal en schip raken
- met een kluitje in het riet sturen
- als de vos de passie preekt
- nagel aan iemands doodskist
- paard van Troje binnenhalen
- geen schot in de zaak
- op het verkeerde been zetten
