iatrogeen
Iatrogeen betekent het gevolg van een medische handeling. Dit betreft vaak complicaties of fouten. In geval van zo'n schade aan de gezondheid die ontstaan is door de behandeling, kan al of niet sprake zijn van vermijdbaarheid en verwijtbaarheid. Niet alle schadelijke gevolgen van medisch handelen zijn vermijdbaar en verwijtbaar. Het kan immers het gevolg zijn van een bewust genomen risico bij de medische behandeling, een zogenoemd 'calculated risk', of van een goed afgewogen risico, dan wel ingecalculeerd neveneffect. Dat de beoordeling of de behandeling juist is geweest kan dan ook niet worden opgehangen aan de uitkomst alleen. Een goed begrip van gebeurtenissen, risicoafwegingen en keuzemotieven is nodig om de vermijdbaarheid en verwijtbaarheid van iatrogene schade te kunnen inschatten.
Welke schilder werd bekend dankzij zijn schilderstijl die 'action-painting' wordt genoemd?
klimaatverandering
Het klimaat verandert voortdurend in de loop van de geologische geschiedenis. Gedurende lange perioden in de afgelopen honderden miljoenen jaren is de aarde ijsvrij geweest, afgewisseld door perioden met veel ijs. Gedurende de laatste 10.000 jaar leven we in een betrekkelijk warme periode. Naar het oordeel van de meeste klimatologen verandert het wereldwijde klimaat nu ook door menselijk toedoen.De temperatuurtoename gedurende de afgelopen 50 jaar kan waarschijnlijk grotendeels aan de invloed van de mens worden toegeschreven. Door het broeikaseffect zou het klimaat in de loop van deze eeuw nog aanzienlijk warmer kunnen worden. Over de grootte en de regionale verdeling van deze klimaatverandering bestaat nog aanzienlijke onzekerheid, zowel door onvoldoende kennis van het klimaatsysteem als door onzekerheid over de toekomstige uitstoot van broeikasgassen. Ondanks deze onzekerheid heeft een groot aantal landen, op grond van het zogeheten Voorzorgsbeginsel, afspraken gemaakt om de uitstoot van broeikasgassen te beperken.
Zie ook Klimaatverdrag, Kyoto Protocol en ijstijden.
Zie ook Klimaatconferentie Kopenhagen 2009 en Klimaatakkoord van Parijs 2015.
