William James
(1842-1910) Amerikaanse filosoof en psycholoog, belangrijkste vertegenwoordiger van het pragmatisme. Hij wijst de metafysische bemoeienissen van de filosofie af en benadrukt de praktische kant ervan. Hij ziet de zin niet in van het zoeken naar 'de waarheid' als er nog zoveel praktische problemen zijn die om een oplossing vragen. Belangrijker dan de vraag of een hypothese waar is, is de vraag of die hypothese nuttig is, profijtelijke resultaten oplevert. Bij elk filosofisch probleem moeten we ons de volgende vraag stellen: 'Welk praktisch verschil zou het voor eenieder van ons maken als niet dit maar dat andere idee waar zou zijn.' Is zo'n verschil niet vast te stellen, dan is de praktische waarde van die ideeën dus identiek en kunnen we er dus net zo goed niet meer over discussiëren en onze tijd aan iets nuttigers besteden. James verzet zich ook tegen het streven van sommige filosofen om de werkelijkheid op basis van één beginsel te verklaren. Hij pleit voor een pluralistische visie op de wereld: de werkelijkheid is geen 'universum maar een multiversum'.
Niet te verwarren met zijn broer, de Amerikaanse schrijver Henry James.
Welke veldheer trok met zijn leger en olifanten over de Alpen naar Italië?
opzet
Heeft betrekking op de wil van iemand die een handeling verricht. Een opzettelijke daad wordt met de wil op, of in ieder geval de acceptatie van, een bepaalde uitkomst verricht. Je weet wat je doet en wat de gevolgen kunnen zijn. Er wordt dan ook wel gesproken van \'willens en wetens\'. Doelbewuste opzet op het doden van iemand door een pistoolschot is willen dat die persoon overlijdt als gevolg van het pistoolschot. Voorwaardelijke opzet is als je er rekening mee houdt dat je gedrag een bepaald gevolg kan hebben en er toch mee doorgaat. Iemand schiet met een pistool, wetend dat hij een ander zou kunnen raken. Als dat gebeurt is sprake van voorwaardelijke opzet. Het tegenovergestelde van opzettelijk is per ongeluk. In het strafrecht is opzet nodig om te kunnen spreken van een ernstig misdrijf.
De 10 meest gezochte woorden en begrippen van de afgelopen week
- ze dronken een glas, deden een plas en alles bleef zoals het was
- ijs en weder dienende
- het sop is de kool niet waard
- tussen wal en schip raken
- met een kluitje in het riet sturen
- als de vos de passie preekt
- nagel aan iemands doodskist
- paard van Troje binnenhalen
- geen schot in de zaak
- op het verkeerde been zetten