paradigma
Een paradigma is een samenhangend geheel van opvattingen, overtuigingen, theorieën, bewijzen en modellen die het vigerende/dominante denkkader aangeven binnen bepaalde wetenschapsdomeinen. Vaak vereenvoudigd tot heersend denkbeeld met betrekking tot het antwoord op een vraagstuk. Het begrip werd geïntroduceerd door de wetenschapshistoricus Thomas Kuhn. Een voorbeeld van een paradigma is het dominante denkbeeld in de Westerse wereld omtrent evolutie als verklaring voor het ontstaan der soorten.
Welke Oost-Europese componist schreef de symfonie Uit de Nieuwe Wereld?
utopie
Utopie is een in de fantasie geconstrueerde ideale (maatschappelijke) toestand, afgeleid van de titel van het beroemde traktaat Utopia (1516) van Thomas More, die men vrij zou kunnen vertalen met \'Nergenshuizen\'. \'Topos\' is Grieks voor \'plaats\' en de \'u\' kan staan voor het Griekse \'ou\' dat \'niet\' betekent (een niet bestaande plaats); de \'u\' kan ook staan voor het Griekse \'eu\' dat \'goed\' betekent (een goede plaats).
In een utopie wordt volledig recht gedaan aan de morele en rationele principes van de mens. In deze fantasiewereld wordt vaak kritiek op de bestaande orde geprojecteerd en is de utopie een aanklacht tegen sociale ongelijkheid, economische uitbuiting of seksuele repressie.
Het tegenovergestelde van de utopie is de dystopie, een verre van ideale samenleving. \'Dys\' is in het Grieks \'slecht\' (een slechte plaats). In de geneeskunde wordt de term dystopie gebruikt om een afwijkende ligging van organen aan te duiden (verkeerde plaats).
