IRA

Irish Republican Army. In 1916 in Ierland ontstane paramilitaire organisatie. Nadat Ierland in 1921 onafhankelijk werd, maar Noord-Ierland bij Engeland bleef horen, probeert de IRA aansluiting bij Ierse Republiek door terreur af te dwingen. Dat is de wens van de meeste Katholieken in Noord-Ierland. De Protestanten willen daarentegen bij het Verenigd Koninkrijk blijven.
In 1994 kondigde de IRA een staakt-het-vuren af en begon de politieke vleugel van de IRA, Sinn Fein, onderhandelingen met de Britse regering. Het proces werd onderbroken na nieuwe bomaanslagen. Nadat de IRA in juli 1997 een nieuw bestand had afgekondigd, werd in april 1998 een akkoord bereikt over de instelling van de Noord-Ierse Assemblee, bestaande uit Protestanten en Katholieken, en over nauwere samenwerking tussen Noord-Ierland en de Ierse Republiek. Gedurende al die tijd had de IRA geweigerd zijn wapens in te leveren. Pas in oktober 2001 werd daarmee een begin gemaakt. Op 28 juli 2005 heeft de IRA zijn leden opgedragen een definitief einde te maken aan de gewapende strijd. De organisatie deed dat in een op televisie uitgezonden verklaring, waarin werd aangekondigd dat opheffen van de gewapende strijd diezelfde dag zou ingaan.
Een radicale splintergroepering, The real IRA genaamd, bleef echter ondergronds bestaan en pleegde nog in maart 2009 een aanslag op een basis van het Engelse leger, waarbij twee militairen doodgeschoten werden.

Zie ook Ierse kwestie.