1813-1900

Soms moet men langere tijdsperioden voor de overzichtelijkheid in kortere perioden verdelen. In dit geval is gekozen voor het moment dat de oudste zoon van de laatste stadhouder als Koning Willem I uit Engeland op het strand van Scheveningen enthousiast werd binnengehaald. Het hoofdstuk eindigt bij het ronde jaartal 1900. In de 87 jaar tussen deze beide mijlpalen werd Nederland kleiner, door de afscheiding van België en Luxemburg, maar er was ook een grote technologische vooruitgang. Er kwamen nieuwe droogleggingen, waterwegen en spoorlijnen, en ook industriële vernieuwingen zoals heimachines.

In 1848 trad een nieuwe grondwet, opgesteld door de liberale voorman Thorbecke, in werking. De macht van de koning werd beperkt ten gunste van ministers en parlement en er kwamen - zij het nog geen algemene - verkiezingen van leden van de Tweede Kamer, de Provinciale Staten en Gemeenteraden, waarmee de eerste stappen op weg naar een parlementaire democratie waren gezet.

De geschiedenis van Nederland is nooit goed los te zien van wat elders in Europa en de wereld gebeurde. Waar toepasselijk zijn er links toegevoegd tussen onderwerpen uit dit alleen op Nederland gerichte hoofdstuk en die uit het hoofdstuk Internationale geschiedenis op deze site.

Woorden en begrippen die o.i. te specialistisch zijn, zoals congresstelsel, staan niet in dit hoofdstuk. Maar wij staan open voor suggesties.