breedtegraad en lengtegraad

Door middel van parallellen (breedtecirkels) en meridianen (- ½ lengtecirkels ) wordt het aardoppervlak verdeeld , zodat een graadnet ontstaat. Dit is bedoeld voor plaatsbepaling op aarde.
Breedtecirkels lopen evenwijdig aan de evenaar, de grootste cirkel, en worden naar de polen toe steeds kleiner. De evenaar (equator) verdeelt de aarde in een noordelijk en een zuidelijk halfrond. Geografische breedte (of breedtegraad) is de kortste afstand van een punt tot de evenaar in graden gemeten langs de meridiaan.
Lengtecirkels (of meridianen) zijn halve cirkels (licht vervormd door de afplatting van de aarde ) van noordpool naar zuidpool. Alle lengtecirkels zijn even lang. Geografische lengte (of lengtegraad) is de kortste afstand van een plaats tot de 0-meridiaan. Deze 0-meridiaan loopt over de plaats Greenwich bij Londen omdat daar in l884 het congres werd gehouden waarbij dit systeem van lengte- en breedtegraden is afgesproken. We spreken dan van Oosterlengte voor gebieden ten oosten van de 0-meridiaan en Westerlengte voor gebieden ten westen van de 0-meridiaan.
Zie ook datumgrens.

In het plaatje zijn de lengte-en breedtecirkels op het aardoppervlak om de 15 graden getekend.